Klimat Ziemi jest zróżnicowany i uzależniony od wielu czynników, takich jak szerokość geograficzna, ukształtowanie powierzchni czy odległość od oceanów. Aby lepiej zobrazować rozkład stref klimatycznych na naszej planecie, stworzono mapę klimatyczną świata. Dzięki niej można łatwo zorientować się, jakie typy klimatu występują w poszczególnych regionach.
Jak wygląda mapa klimatyczna świata?
Mapa klimatyczna przedstawia podział Ziemi na strefy klimatyczne. Najczęściej wyróżnia się 5 głównych stref: równikową, zwrotnikową, umiarkowaną, podzwrotnikową i polarną. Każda ze stref charakteryzuje się odmiennymi warunkami klimatycznymi i cechami pogody. Granice między strefami nie są ostre, tworzą raczej płynne przejścia.
Na mapie klimatycznej poszczególne strefy zaznaczone są innym kolorem. Dodatkowo naniesione są izotermy, czyli linie łączące punkty o tej samej średniej temperaturze powietrza. Pozwalają one zobaczyć rozkład temperatury na kuli ziemskiej. Mapa uwzględnia również informacje o opadach, ciśnieniu, wiatrach i innych elementach klimatu.
Ile jest stref klimatycznych na Ziemi?
Wyróżnia się zazwyczaj 5 głównych stref klimatycznych:
- klimat równikowy
- klimat zwrotnikowy
- klimat umiarkowany
- klimat podzwrotnikowy
- klimat polarny
Jednak niektórzy klimatolodzy wyróżniają większą liczbę stref, dzieląc je na mniejsze regiony o zbliżonych warunkach klimatycznych. Dodatkowo w obrębie głównych stref można wyróżnić klimaty lokalne, uwarunkowane ukształtowaniem terenu czy odległością od morza.
Główne strefy klimatyczne naszej planety
Podstawowy podział klimatyczny Ziemi obejmuje 5 głównych stref różniących się temperturą, opadami i roślinnością. Są to kolejno od równika:
- klimat równikowy
- klimat zwrotnikowy
- klimat umiarkowany
- klimat podzwrotnikowy
- klimat polarny
Przeanalizujmy teraz szczegółowo cechy tych stref klimatycznych.
Klimat równikowy - charakterystyka i występowanie

Strefa klimatu równikowego rozciąga się w pasie ok. 20° na północ i na południe od równika. Występuje m.in. w Ameryce Środkowej i Południowej, Afryce Środkowej oraz części Indonezji.
Charakterystyczne cechy tego klimatu to:
- wysoka temperatura przez cały rok (średnio 25-28°C)
- bardzo obfite opady (2000-3000 mm rocznie)
- wysoka wilgotność powietrza
- stała pora deszczowa i sucha
- bujna roślinność dżungli równikowych
Strefa klimatu zwrotnikowego - cechy i rozmieszczenie
Klimat zwrotnikowy występuje między zwrotnikami Raka i Koziorożca a strefą równikową. Obejmuje rejony takie jak południowa Azja, północna Australia czy południowe krańce Afryki i Ameryki Północnej.
Cechy tej strefy klimatycznej:
- wysokie temperatury latem, łagodne zimy
- niewielkie dobowe i roczne amplitudy temperatury
- opady występują głównie latem
- sawanny i lasy monsunowe
Klimat umiarkowany - gdzie występuje i jaki jest
Strefa klimatu umiarkowanego leży między 35° a 60° szerokości geograficznej północnej i południowej. Obejmuje m.in. Europę, północne rejony USA, południową część Ameryki Południowej, północne Chiny i południową Australię.
Warunki klimatyczne tej strefy to:
- 4 wyraźne pory roku
- zimy chłodne lub mroźne
- lata ciepłe lub upalne
- opady równomiernie rozłożone
- lasy liściaste i mieszane
Obszary występowania klimatu podzwrotnikowego
Strefa podzwrotnikowa znajduje się pomiędzy zwrotnikami a kołami podbiegunowymi. Można ją spotkać m.in. w południowej Afryce, południowej Australii, Chile, Kalifornii i na południu Europy.
Cechy klimatu podzwrotnikowego:
- gorące, suche lata
- łagodne, wilgotne zimy
- niewielkie dobowe i roczne wahania temperatury
- skąpe i nieregularne opady
- roślinność twardolistna
Strefa klimatu polarny - informacje ogólne
Klimat polarny panuje w Arktyce i Antarktyce. Charakteryzuje się:
- skrajnie niskimi temperaturami
- małymi opadami
- długą, mroźną zimą i krótkim, chłodnym latem
- prawie całkowitym brakiem roślinności
Jest to najbardziej ekstremalny typ klimatu na Ziemi.
Podsumowując, mapa klimatyczna świata pozwala łatwo zorientować się w rozkładzie stref klimatycznych na naszej planecie. Poznanie cech poszczególnych typów klimatu pogłębia wiedzę na temat zróżnicowania warunków pogodowych i przyrodniczych na Ziemi.
Podsumowanie najważniejszych informacji
Mapa klimatyczna świata to niezbędne narzędzie do zrozumienia zróżnicowania klimatycznego naszej planety. Przedstawia ona podział Ziemi na 5 głównych stref: równikową, zwrotnikową, umiarkowaną, podzwrotnikową i polarną. Każda ze stref charakteryzuje się odmiennymi warunkami termicznymi, opadami i roślinnością. Poznanie cech poszczególnych typów klimatu pozwala lepiej zrozumieć ich wpływ na krajobraz i życie człowieka.