Łosoś jest jedną z najbardziej niezwykłych ryb, jakie można spotkać w polskich wodach. Ten wędrowny gatunek co roku pokonuje tysiące kilometrów, by dotrzeć do rzek, w których się urodził i odbyć tam tarło. Okres godowy łososia budzi zawsze wielkie zainteresowanie wędkarzy i obserwatorów przyrody. W niniejszym artykule przybliżymy wszystkie najważniejsze informacje na temat zachowania łososia po tarle.
Łosoś na tarle - jak się zachowuje?
W czasie tarła zachowanie łososia ulega drastycznej zmianie. Zwykle płochliwe i unikające ludzi ryby stają się agresywne i terytorialne. Samce zaprzestają przyjmowania pokarmu i skupiają się wyłącznie na rozrodzie. Bronią wyznaczonego terytorium przed konkurentami. Często dochodzi między nimi do walk. Łosoś na tarle jest tak zaślepiony instynktem, że ignoruje niemal wszystko wokół - nawet zagrożenie ze strony drapieżników czy człowieka.
Gdzie łosoś tarłowy szuka dogodnych warunków?
Aby tarło mogło przebiec pomyślnie, łososie potrzebują odpowiednich warunków środowiskowych. Najważniejsze są:
Dlatego łosoś tarłowy poszukuje płytkich, kamienistych odcinków rzek o wartkim nurcie i czystej wodzie. Często pokonuje przy tym naturalne przeszkody, jak wodospady i progi skalne.
Jak przebiega tarło u łososia?
Samica łososia składa ikrę do wykopanego przez siebie gniazda, umieszczając ją w szczelinach między kamieniami. Samiec zapładnia ją, uwalniając nasienie. Zapłodniona ikra pozostaje tam aż do wylęgu narybku, który następuje po 60-150 dniach. W trakcie tarła łososie ulegają widocznym zmianom. Ich ciała stają się wydłużone, a grzbiety mocno wygięte. U samców na głowie i pokrywach skrzelowych pojawia się tzw. szata godowa. Samice składają od kilkuset do kilkunastu tysięcy ziaren ikry. Im większa samica, tym ikry jest więcej. Rekordzistki produkują nawet ponad 20 tysięcy ziaren!
Dlaczego łosoś ginie po tarle? Wyjaśniamy
W większości populacji łososia atlantyckiego samce i samice giną wkrótce po zakończeniu tarła. Dzieje się tak z kilku powodów:
Tak więc śmierć po tarle jest dla łososia czymś naturalnym. Jednak część osobników, zwłaszcza samców, przeżywa i wraca na tarlisko w kolejnych sezonach.
W jaki sposób łosoś przygotowuje się do tarła?
Aby pomyślnie rozmnożyć się na tarlisku, łosoś musi wcześniej odbyć skomplikowane przygotowania. Pierwszym etapem jest stopniowe przystosowanie organizmu do życia w wodzie słodkiej. Następuje zmiana w fizjologii ryb - ich komórki zaczynają wytwarzać inne isoformy enzymów, odpowiednie do nowych warunków. Kolejnym krokiem jest gromadzenie energii. Łososie żerują intensywnie, by zbudować zapasy niezbędne do długiej wędrówki i rozrodu. Tłuszcz gromadzi się zwłaszcza w ich mięśniach. U samców i samic rozwijają się też cechy płciowe - dochodzi do rozwoju i dojrzewania gonad.
Ile ikry składa łosoś podczas tarła?
Liczba ikry złożonej przez łososia podczas pojedynczego tarła jest zależna od wielkości samicy i waha się od kilkuset do kilkunastu tysięcy ziaren. Rekordzistki potrafią złożyć nawet ponad 20 tysięcy ziaren ikry! Średnio jednak przyjmuje się, że:
Oczywiście nie wszystkie larwy przeżywają - śmiertelność jest bardzo wysoka. Niemniej liczba potomstwa rośnie proporcjonalnie do wielkości matki.
Tarło łososia - najważniejsze informacje
Podsumowując najistotniejsze fakty dotyczące tarła łososia:
Kiedy w Polsce można obserwować tarło łososia?
W polskich rzekach tarło łososia ma miejsce głównie we wrześniu i październiku. Najlepsze miejsca do obserwacji to:
Warto jednak pamiętać, by podczas obserwacji zachować odpowiedni dystans i nie płoszyć ryb. Nie wolno także zakłócać przebiegu tarła, np. brodząc w rzece.
Podsumowanie - tarło to wyjątkowy okres w życiu łososia
Tarło jest najważniejszym momentem w cyklu życiowym łososia. To właśnie po to, aby się rozmnożyć, te niezwykłe ryby pokonują tysiące kilometrów i wracają do rzek, które je zrodziły. Ich zachowanie, wygląd i fizjologia ulegają w tym okresie drastycznym zmianom. Tarło zapewnia ciągłość gatunku, jednak dla większości osobników kończy się śmiercią. Mimo zagrożeń i przeszkód, łososie za wszelką cenę dążą do złożenia ikry w odpowiednim miejscu, zgodnie ze swoim instynktem.
Tagi
Udostępnij
