Zespół policystycznych jajników (PCOS) jest jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet. Schorzenie to wiąże się z zaburzeniami hormonalnymi, które prowadzą do powstawania torbieli na jajnikach oraz do wielu nieprzyjemnych objawów. Na szczęście odpowiednia dieta i styl życia mogą w znaczący sposób poprawić samopoczucie pań z PCOS oraz zwiększyć szanse na zajście w ciążę.
Czym jest zespół policystycznych jajników (PCOS)?
Zespół policystycznych jajników charakteryzuje się nadmiernym wydzielaniem męskich hormonów takich jak testosteron, co prowadzi do zaburzeń w cyklu owulacyjnym. U kobiet z PCOS bardzo często występują nieregularne miesiączki, długie okresy braku miesiączki lub ich całkowity zanik. Przyczyną jest brak jajeczkowania i owulacji. Dodatkowo na jajnikach tworzą się torbiele, czyli liczne małe torbieli pęcherzykowe, stąd nazwa schorzenia.
PCOS dotyczy około 5-10% kobiet w wieku rozrodczym. Często ujawnia się już w okresie dojrzewania lub wkrótce po pierwszej miesiączce. Ryzyko zachorowania zwiększa się, jeśli krewna pierwszego stopnia (matka lub siostra) również zmagała się z tym problemem.
Jakie są objawy PCOS i jak rozpoznać tę chorobę?
Oprócz zaburzeń miesiączkowania, do typowych objawów PCOS należą:
Aby potwierdzić diagnozę, konieczne są badania krwi (hormony płciowe, cukier, insulina) oraz USG transwaginalne jajników. Czasami wykonuje się też badanie MRI lub laparoskopię.
Dlaczego dieta jest ważna w leczeniu PCOS?
U kobiet z PCOS często występuje insulinooporność, czyli obniżona wrażliwość tkanek na insulinę. Prowadzi to do zaburzeń metabolizmu węglowodanów i tłuszczów, a także do nadwagi i otyłości, które z kolei pogłębiają insulinooporność. Dlatego kluczowe znaczenie ma dieta uboga w cukry proste i tłuszcze nasycone, a bogata w błonnik i antyoksydanty.
Odchudzanie poprzez ograniczenie kalorii i regularny wysiłek fizyczny pozwala znormalizować masę ciała, a to z kolei poprawia wrażliwość na insulinę. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko cukrzycy typu 2, a także poprawiają się parametry hormonalne i jakość jajeczkowania.
Jakie produkty ograniczyć w diecie na PCOS?

Aby zredukować męskie hormony i objawy z nimi związane, konieczne jest wyeliminowanie z diety:
Ponadto warto ograniczyć mleko krowie, które może zwiększać poziom insuliny.
Jakie produkty jeść przy PCOS, aby schudnąć i poprawić objawy?
Zalecane są:
Warto pić dużo wody mineralnej i herbat ziołowych np. z pokrzywy, która obniża poziom androgenów.
Przykładowy jadłospis dla kobiet z PCOS na 7 dni
Poniedziałek
Wtorek
...
Przepisy na dania dla pań z zespołem policystycznych jajników
Płatki owsiane z borówkami
Składniki:
Przygotowanie:
...
Zupa krem z białych warzyw
Składniki:
Przygotowanie:
Ćwiczenia fizyczne wspomagające leczenie PCOS – jakie wybrać?
Regularny wysiłek fizyczny jest kluczowy w leczeniu zespołu policystycznych jajników, gdyż:
Dla pań z PCOS najlepsze są ćwiczenia aerobowe umiarkowanej intensywności, np. szybki spacer, joga, taniec, pływanie. Należy ćwiczyć minimum 150 minut tygodniowo. Oprócz tego warto wprowadzić trening siłowy 2-3 razy w tygodniu, aby zwiększyć masę mięśniową.
Podsumowanie
Zespół policystycznych jajników jest schorzeniem coraz częściej diagnozowanym u młodych kobiet. Na szczęście odpowiednia dieta niskowęglowodanowa, uboga w cukry proste, a także regularny wysiłek fizyczny, pozwalają znacząco złagodzić objawy PCOS i poprawić płodność. Stosując zalecane w artykule zasady żywieniowe i aktywności fizycznej, można normalizować wagę, redukować owłosienie i trądzik, regulować cykl miesiączkowy oraz zwiększać szansę na zajście w ciążę.